Hayata Dönüş savcısının itirazı reddedildi

Kemal GÖKTAŞ
Hayata Dönüş katliamı ile ilgili devam eden soruşturmanın hala soruşturmayı savsakladığı gerekçesiyle HSYK (Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu) müfettişlerinin raporu ile hakkında ceza davası açılan savcı Ali İhsan Demirel'de olduğu ortaya çıktı. Demirel'in hakkında ceza davası açılmasına yönelik karara yaptığı itiraz ise Bakırköy 16. Ağır Ceza Mahkemesi'nce reddedildi.

F tipi cezaevlerine geçiş için düzenlenen ve 30 mahkum ile 2 erin hayatına mal olan Hayata Dönüş katliamı ile ilgili olarak 2011 yılında Tufan adı verilen bir belge ortaya çıkmıştı. Daha önce planın bulunamadığı bilgisini veren İstanbul İl Jandarma Komutanlığı, "Bayrampaşa Cezaevi Özel Müdahale Planı" adı verilen belgenin tesadüfen bulunduğunu belirterek mahkemeye göndermişti. Planın gün yüzüne çıkmasıyla kamuoyuna "Hayata Dönüş" olarak açıklanan operasyona "Tufan" adının verildiği anlaşılmıştı. Belgede bol miktarda göz yaşartıcı bomba atılması, zor ve silah kullanılması, 'teslim alınan' mahkumlara acil sorgulama yapılarak operasyona istihbarat desteği sağlanması gibi ifadeler yer alıyordu.

Tufan planının ortaya çıkmasının ardından avukatlar, planda adı geçen 29 üst düzey jandarma hakkında suç duyurusunda bulundu. Bu soruşturma dosyası eski Eyüp ve halen İstanbul Cumhuriyet Savcısı olan Demirel'e verildi. Ancak Demirel hakkında avukatlar soruşturmayı gereği gibi yürütmediği suçlamasıyla HSYK'ya başvurdu.
HSYK 2. Dairesi'nin kararında da, müfettişylerin inceleme raporuna atıfta bulunularak, bir kısım kamu personelini koruyucu tarzda hareket ettiği, operasyonda görev alan asker kişilerden hiçbirinin savunma veya beyanını bizzat tespit etmediği bildirildi. Kararda, operasyonda görev alan bir kısım kamu görevlisinin ise ön soruşturma aşamasında dahi savunması veya beyanlarına başvurulmadığı halde dinlenilmeleri konusunda bir çaba göstermeyen Demirel'in, etkin bir soruşturma yürütmediği kaydedildi. Bu karar doğrultusunda Bakırköy 15. Ağır Ceza Mahkemesi, savcı Demirel hakkında "görevi ihmal" suçundan yargılanma kararı verdi.

İTİRAZI REDDEDİLDİ
Demirel bu karara yaptığı itirazda, "Kamu personelini korumam için bir sebep yoktur" derken soruşturmanın bitirilmeme gerekçesini "konunun karmaşık olması, kapsamı, dağınıklığı, başka işlerin çokluğu, yoğunluğu, personel yetersizliği" nedenlerine bağladı. Ancak Bakırköy 16. Ağır Ceza Mahkemesi bu itirazı reddetti. Demirel, önümüzdeki aylarda Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nde hakim karşısına çıkacak.

SORUŞTURMAYI AYIRMIŞ
Demirel, şikayet edilenlerin bir çoğunun Bayrampaşa Cezaevi'nde görevlendirilmediği, bir kısmının Ümraniye Cezaevi'nde görevli olduğunu, bir kısmının ise Bayrampaşa'da ama dışarda görevli olduğu gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Demirel, operasyonda ölen ve yaralanan mahkumların bulunduğu bölümlerde fiilen görev alan fakat kimlikleri tespit edilemeyen diğer jandarma görevlileri hakkındaki soruşturmayı ise ayırdığını belirtti.

HSYK SORUŞTURMA AÇINCA İFADE ALMIŞ
Demirel'in hakkında dava açılmasına ilişkin karara yaptığı itirazda "Hakkımda yürütülen soruşturma sırasında savunma isteyen yazı, aynı zamanda yürüttüğüm 2010/208053 sayılı soruşturmanın seyrine yönelik tavsiye olarak da dikkate alınmıştır" dedikten sonra bu kapsamda bazı şüphelilerin ifadesini aldığını anlattı. Demirel, Murat Bektaş, İdris Tataroğlu ve Bayram Özer'ın ifadelerini aldığını, ancak ölen ve yaralaan mahkumların olduğu kısma giren görevlilerin isimlerini tespit edemediğini belirtti.

6 MAHKUM YAKILARAK, 5 MAHKUM SİLAHLA ÖLDÜRÜLMÜŞTÜ
F tipi cezaevlerine geçiş amacıyla yapılan "Hayata Dönüş" (Tufan) operasyonunda, toplam 20 cezaevinde 30 mahkum ve 2 asker öldü. Operasyondan sonra devam eden ölüm oruçlarında ise 122 kişi yaşamını yitirdi. 237 mahkum ile 6 askerin yaralandığı operasyon sırasında Bayrampaşa Cezaevi'ndeki 5 kadın ve bir erkek mahkumun ölüm nedeni "yanma", 5 erkek mahkumun ölüm nedeni ise "ateşli silah" olarak açıklanmıştı. Operasyonda Ali Ateş, Aşur Korkmaz, Cengiz Çalıkoparan, Fırat Tavuk, Murat Ördekçi, Mustafa Yılmaz, Özlem Ercan, Seyhan Doğan, Şefinur Tezgel, Yazgülü Güder Öztürk ve Gülser Tuzcu isimli mahkumlar hayatını kaybetmişti.