Bakanlık taslağı: 5 yıldan az hapis cezası gerektiren suç işleyen çocuğa dava açılmayacak

KEMAL GÖKTAŞ

Adalet Bakanlığı'nın iş yükünün azaltılması amacıyla hazırladığı kanun taslağında suça sürüklenen çocuklar için de önemli düzenmeler getirildiği ortaya çıktı. Taslağa göre, 5 yıldan az hapis cezası gerektiren suç işleyen 18 yaşından küçük şüpheliler hakkında daha önce suç işlememiş olması koşuluyla dava açılmayacak. Çocuk, 3 yıl içinde yeni bir suç işlemezse davadan tamamen kurtulacak. Ayrıca halen 2 yıldan daha az hapis cezası verilen durumlarda mahkemelere tanınan "hükmün açıklanmasını geri bırakma" (dolaylı af) için süre sınırı da 3 yıla yükseltilecek.

5 yıl hapis gerektiren suç işleyen çocuğa dava yok

Taslakla, Çocuk Koruma Kanunu'nda suça sürüklenen çocukların işledikleri üst sınırı 5 yılı geçmeyen suçlardan dolayı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verileceği belirtiliyor. Böylece sadece adli para cezası gerektiren veya cezası 5 yılı geçmeyen bir suç işleyen 18 yaşından küçükler hakkında dava açılmayacak. Bunun için "çocuğun daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezası ile mahkûm olmamış bulunması, yapılan soruşturmanın, kamu davası açılmasının ertelenmesi halinde şüphelinin suç işlemekten çekineceği kanaatini vermesi, kamu davası açılmasının ertelenmesinin, şüpheli ve toplum açısından kamu davası açılmasından daha yararlı olması ve suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi" şartları aranacak. Böylece halen 1 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren suçlarda uygulanan ertelemenin sınırı 5 yıla çıkarılmış oldu. Çocuklar 3 yıl içinde yeni bir suç işlemedikleri takdirde davadan tamamen kurtulacak. Taslaktaki düzenlemeyle yetişkinler için 5 yıldan az hapis cezası gerektiren suçlarda suçu itiraf etme karşılığında pazarlıkla daha az ceza veya alternatif yaptırımlara hükmedilmesi öngörülüyor. Böylece yetişkinlerden farklı olarak çocuklar, yani 18 yaşından küçük şüpheliler pazarlık yapmaya gerek olmadan hiç dava açılmayacak.

Taslağın gerekçesinde yetişkinler için 2 yıldan az hapis cezası gerektiren suçlar için öngörülen kamu davasının açılmasının ertelenmesi yolunun çocuklar için 5 yıla çıkarılmış oldu.

ı affın kapsamı genişledi

Halen yetişkinler ve çocuklar için, mahkemenin 2 yıl veya daha az hapis cezası vermesi halinde hükmün açıklanmasının geri bırakabileceğine ilişkin hüküm de çocuklar için değişiyor. Taslağa göre bu süre 18 yaşından küçükler için 3 yıla çıkacak.

Taslakta yer alan diğer bazı düzenlemeler ise şöyle:

* Baro tarafından atanan avukatın baktığı davalarda kanun yolu başvurularından (itiraz, temyiz gibi) ücret alınmayacak.

* Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararına rağmen ceza davalarındaki temyiz ve istinaf başvurularına yeniden harç getiriliyor. Buna göre Yargıtay ceza dairelerine yapılacak temyiz başvurularında 136 TL, bölge adliye mahkemeleri ceza dairelerine yapılacak istinaf yolu başvurularında 75,50 TL, idari yaptırımlar konusunda sulh ceza hâkimliğince verilen son karara karşı itirazen yapılacak başvurularda 30 TL, icra mahkemelerinin kararlarına karşı itirazen yapılacak başvurularda 30 TL harç alınacak.

* Mahkeme, fiili sebepler veya güvenlik gerekçesiyle duruşmanın il sınırları içinde başka bir yerde yapılmasına karar verebilecek.