MİT istedi, HSYK yaptı: İstihbari dinlemelerde yetki tek mahkemede

KEMAL GÖKTAŞ

HSYK (Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu), MİT'in talebi üzerine istihbari amaçlı "iletişimin tespiti, dinlenmesi, değerlendirilmesi ve kayda alınmasına" karar verecek hakimleri değiştirdi. Kararla, kanun gereğince Ankara'daki bütün ağır ceza mahkemesi hakimlerinin nöbet esasına göre kullandıkları yetki, sadece Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi hakimlerine verildi. MİT'in talebi ve HSYK'nın kararı kanunda bütün ağır ceza hakimlerinin yetkilendirilmesine rağmen "mahkemelerdeki ihtisaslaşma" gerekçesine dayandırıldı.

Kanun değişikliği

6526 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının ardından istihbarat örgütlerinin önleme (istihbari) amaçlı olarak iletişimin tespiti, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması konusundaki talepleriyle ilgili karar verme yetkisi HSYK'nın belirleyeceği Ankara Ağır Ceza Mahkemesi'ne geçti. HSYK 1. Dairesi de bu yetkiyi Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi heyetine verdi.

Ancak bu yetkilendirmenin ardından bu defa İç Güvenlik Paketi olarak bilinen 6638 sayılı kanunla bu konuda karar verecek mahkemede değişikliğe gidildi ve kanunda yetkinin "Ankara ağır ceza mahkemesi üyesi" olarak belirlendi. Bunun üzerine HSYK 1. Dairesi kanundaki hüküm doğrultusunda Ankara ağır ceza mahkemelerinde yetkili bulunan bütün ağır ceza mahkemesi üyelerinin yetkili ve görevli olduğunu belirterek "Ankara ağır ceza mahkemesi üyelerinin Ankara Adlî Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığınca düzenlenecek nöbet çizelgesi doğrultusunda bu görevi yerine getirmelerine" karar verdi.

MİT: Sadece bir mahkemeye yetki verilsin

Bunun ardından MİT Müsteşarlığı Kurulu, 18 Mayıs'ta 1. Daire'nin bu kararına karşı HSYK'ya başvurdu. Başvuruda HSYK 1. Dairesinin 28 Nisan 2015 tarihli kararının yeniden gözden geçirilmesi istendi. MİT, iletişimin istihbari amaçlı değerlendirilmesine ilişkin taleplerine yönelik olarak, "yargıda ihtisaslaşmaya gidilmesi çerçevesinde" yetkili ve görevli mahkemenin belirlenmesini, yani bu konudaki yetkinin nöbet esasına göre bütün ağır ceza mahkemesi hakimlerinde değil, belirlenecek bir tek mahkemede olmasını talep etti.

MİT istedi HSYK kabul etti

HSYK Genel Kurulu, 26 Mayıs Salı günü yaptığı toplantısında MİT'in bu talebini kabul etti. Genel Kurul'un Reasmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan kararında, Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’daki "Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak daireler arasındaki iş dağılımı, HSYK tarafından belirlenebilir" hükmüne dikkat çekildi. Kanunun bu hükmüyle HSYK'ya "mahkemeler arasında ihtisaslaşmaya gitme yetkisinin verildiği" belirtilen kararda şöyle denildi:

"Bu kapsamda, anılan Kanun değişikliklerinden sonra, önleme (istihbari) amaçlı olarak iletişimin tespiti, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması konularında gizliliğin korunması ve karar mekanizması ile denetimde etkinliğin sağlanması bakımından, Ankara ağır ceza mahkemelerinden hangi üyelerinin karar vereceğinin belirlenmesinin

uygun olacağı; bu bağlamda daha önce anılan kararları vermekle yetkilendirilen Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi üyelerinin belirlenmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir."

Sadece 4. Ağır Ceza yetkili

HSYK bu amaçla istihbarat örgütlerinin önleme (istihbari) amaçlı olarak iletişimin tespiti, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması konusunda karar vermek üzere Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi üyelerinin yetkilendirilmesine karar verdi. Bu çerçevede mahkemeye gelecek işlerin mahkeme başkanı tarafından yapılacak iş bölümüne ve nöbet çizelgesine uygun olarak koordineli bir şekilde yerine getirilmesinin sağlanmasına hükmedildi.

Karara göre bundan sonra Emniyet İstihbarat, Jandarma İstihbarat ve MİT'ten gelen iletişimin istihbari amaçlı dinleme, izleme, kayda alma konularında Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi üyeleri yetkili olacak.