AYM’den kritik karar
Kemal GÖKTAŞ
ANAYASA Mahkemesi, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin başvurusu üzerine askeri yargının bağımsız olmadığı eleştirilerine neden olan sicil uygulaması konusunda verdiği iptal kararının gerekçelerini yayımladı.
Askeri hakimlere, bağlı oldukları komutanlar ve aynı heyette yer alan kıdemli askeri hakim tarafından sicil notu verilmesine ilişkin yasa maddesini iptal eden Yüksek Mahkeme’nin gerekçeli kararında, “Uygulama, askeri mahkemelerin bağımsızlığına ve hakimlik teminatına aykırılık oluşturmaktadır” denildi. İptal edilen düzenleme, 1972’den bu yana uygulanıyordu. İptal kararı bu tarihten itibaren askeri mahkemeler ve sıkıyönetim mahkemelerindeki yargılamaları da tartışmalı hale getirdi. Özellikle sıkıyönetim mahkemelerinin 12 Eylül döneminde verdiği 50 idam kararının da komutanların sicil baskısı altında görev yapan askeri hakimlerce verildiği iddia edildi.
Tarihi iptalin gerekçesi
AYM, geçen yıl Ekim ayında verdiği iptal kararının gerekçesini dünkü Resmi Gazete’de yayımladı. Kararda şunlar belirtildi:
BAĞIMSIZLIK GÖZ ARDI EDİLEMEZ: Yargı bağımsızlığına ilişkin kurallar askeri yargı için de geçerlidir. Subayların hakimlere sicil puanı vermesi, yargı bağımsızlığı ile doğrudan ilgilidir. Askeri mahkemelerin askeri bir düzen içerisinde yer almaları ve görev alanlarının askeri konulara özgülenmesi olgusu hâkim bağımsızlığı ilkesinin göz ardı edilmesinin nedeni olamaz.
ASKERLİĞİN GEREKLERİ: Askerlik hizmetinin gerekleri, mahkemelerin bağımsızlığına dokunmadığı sürece geçerli olabilir, hakimlerin bağımsızlığının zedelenmesine yol açamaz.
BAĞIMSIZLIĞA VE TEMİNATA AYKIRI: Askeri hakimler, hukuki yönden zaten denetlenmektedir. Bunun dışında yapılan idari sicil düzenlenmesi, askeri mahkemelerin bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda güvensizlik ve şüphe uyandırabilir. Yargılama aşamasında böyle bir güvensizliğin ve şüphenin ortaya çıkma olasılığı, subay sicili uygulamasını mahkemelerin bağımsızlığı ilkesine ve hâkimlik teminatına aykırı kılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder