İşte Roboski'de katliamın belgesi: Sadece Aygün Eker değil, diğer subaylar da uyarmış

Roboski sırlarını ortaya çıkaran "ceride"ye Milliyet ulaştı

"Bölge kaçakçılık faaliyeti kapsamında kullanılan bir bölge"

İstihbarat Komutanı Eker'in Genelkurmay'a "Grup kaçakçı olabilir" dediği kayıtlara geçmiş

Yardıma giden köylülere de "Terörist olabilirler" denilmiş

KEMAL GÖKTAŞ

Şırnak'ın Uludere ilçesi Ortasu Köyü'nde (Roboski) çoğunluğu çocuk 34 kişinin uçak bombardımanıyla öldürülmesiyle ilgili olayda 2. Ordu Komutanlığı İstihbarat Başkanı Aygün Eker'in askeri savcılık ifadesindeki "Kaçakçı olabilecekleri konusunda uyardığı" yönündeki ifadeleri doğrulayan çok önemli bir belge ortaya çıktı. Milliyet'in ulaştığı Uludere olayının perde arkasını aydınlatabilecek nitelikteki 2. Ordu Komutanlığı Görüntü İzleme Merkezi (GİM) ceridesinde, (Günlük KH. Ceridesi ve Nöbetçi Subay Vukuat Defteri) 28 Aralık 2011'de yaşananlar dakika dakika kaydedildi. Ceridenin en önemli kayıtlarından biri Eker'in Genelkurmay Başkanlığı'na görüntülerdeki kişilerin "kaçakçı olabileceği" ihtimalini söylediğine ilişkin bilgi oldu. Ancak ceride, sadece Eker'in değil 2. Ordu'daki diğer komutanların da görüntülerdeki kişilerin "kaçakçı olabileceklerine" ilişkin ihtimali hatırlatarak üstlerini uyardığına ilişkin başka kayıtlar da yer aldı. Buna göre 2. Ordu Harikat Kurmay Yarbaşkanı Tuğgeneral Halil Erkek, görüntülenen kişileri "terörist" olarak değerlendiren ve topçu atışı yapılmasını isteyen Jandarma Sınır Tümen Komutanı Tümgeneral İlhan Bölük'e "Bölgenin kaçakçı bölgesi olduğunu ve atış kararının yeniden değerlendirilmesini" istedi. Hava harekatından 2.5 saat önce gerçekleşen bu görüşmeye rağmen önce topçu atışına karar verildiği, ancak daha sonra bundan vazgeçilerek hava harekatına karar verildiği ceride kayıtlarında yer aldı. Ceridedeki kayıtlarda ayrıca bombardımandan sonra yardıma giden köylüler için de "terörist olabilecekleri" şeklinde bir değerlendirme yapıldığı bilgisi de yer aldı.

"Kaçakçı olabileceği gibi..."

Olay günü 16.15'de başlayan ve ertesi sabah 09.00'da "kapatıldığı" kaydı düşülen ve 13 subay ile astsubayın imzasını taşıyan cerideye göre saat 19.10'da Genelkurmay GİM'den Tuğgeneral Ali Rıza Kuğu ile 2. Ordu İstihbarat Başkanı Albay Aygün Eker arasında telefon konuşması oldu. Ceridede bu görüşme şöyle anlatıldı: "Genelkurmay GİM'den Tuğgeneral Ali Rıza Kuğu aradı ve görüntünün ne olduğuna ilişkin değerlendirme yapılmasını istedi. İsth. Bşk.mız (Aygün Eker) ise "Bölgede Fehman Hüseyin + Düzgün ve Delil (kod) teröristlerin telsizlerin çevrime çıktıkları ve bu teröristlerin görüşmelerinden EYP ve elektronik malzeme (patlayıcı düzenek) temin etmek için çalıştıkları, ayrıca şifreli görüşmeler yaptıkları, bu nedenle kaçakçılar olabileceği gibi grup içerisinde kesinlikle terörist ve bölücü terör örgütüne ait malzeme bulunduğunun değerlendirildiğini, durumu daha fazla aydınlatabilmek için birliklerin de Ordu Kt. ve Gen Kur GİM'den İHA görüntülerini seyrettiği, Karacalı Üs Bölgesinin boş olduğu ifade edildi."

"Kaçakçı ve terörist olabilir"

Ancak Ceride'deki el yazısından farklı bir el yazısı ile bu görüşmeye ilişkin kayda bazı ekler yapıldığı ve "kesinlikle" ifadesinin üzerinin çizildiği, "grup içerisindeki" ifadesinden önce de "Kutalma deresindeki" ifadesinin yazıldığı görüldü. Cerideye farklı el yazısı ile eklenen ve paraflanan cümlede "Kaçakçı ve terörist kesin ayrımı ve değerlendirmesi yapamadığını, Gen Kur ile aynı bilgiye sahip olduklarını söyledi" ifadesi yer aldı.

Albay Aygün Eker'in Askeri Savcılık sorgusunda ceridedeki ifadeler ve eklemeler soruldu. Albay Eker "Telefon görüşme içeriği doğrudur. Adem Yazar yaptığım telefon görüşmesinden duyduklarını ve anladıklarını kayda geçmiştir. Bilahare kontrol için okuduğumda farklı kalem ve yazıyla yazıldığı anlaşılan 'kaçakçı ve terörist kesin ayrım ve değerlendirmesi yapamadığını, Gnkur. ile aynı bilgiye sahip olduklarını söyledi' şeklindeki ibareyi ben ekledim. Bu ibareyi aynı gün ekledim. Ancak saatini hatırlayamıyorum" dedi.

"Kaçakçı bölgesi" uyarısı

Ceridedeki önemli bir kayıt da 17.55'de şöyle kaleme alındı: "23. Jandarma Sınır Tümen Komutanı (İlhan Bölük) aradı ve Harekat Kurmay Yarbaşkanı (Halil Erkek) ile görüştü. 'Görüntünün terörist olarak değerlendirildiğini ve topçu atışı yapmak istediklerini, Jandarma Asayiş K.'nın da kendilerini arayarak söz konusu hedefe topçu atışı yapılması emrini verdiği' hususlarını bildirdi. Hrk. Kur. Ybşk. tarafından 'Bölgenin kaçakçılık faaliyeti kapsamında da kullanıldığının bilindiğini, atış konusundaki kararların tekrar değerlendirilmesine ve KKK'lığından atış için müsade alınmasına ihtiyaç olduğu" ifade edildi. Ayrıca 'Konunun komuta katına arz (Sn. Ordu K.) edileceği ve atış yapmak istediklerini, bölgenin koordinatını vermelerini istedi."

Uyarıya rağmen hava harekatı

18.29'da Eker'in 2. Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi ile yaptığı görüşmede "görüntülerde kaçakçılar ile birlikte teröristler olabileceği"ni söylediği yer aldı. 19.25'de Kara Kuvvetleri Harekat Merkezi'nden aranarak topçu atışı için onay verildiği belirtilirken bundan sadece 7 dakika sonra yine aynı yerden Genelkurmay'ın "Atış bekletilsin" emrinin verildiği belirtildi. Cerideye göre 2. Ordu'ya hava harekatı yapılacağına ilişkin bilgi 20.35'de Genelkurmay'dan arayan albay Halil Soysal tarafından bildirildi. Ceride'ye, 21.40'da, hava harekatının icrasına başlandığı kaydı düşüldü.

Yardıma giden köylülüre de "Terörist olabilirler" denilmiş

Ceridede 21.39'daki ilk, 22.24'deki dördüncü ve son bombalamaya kadar olan gelişmeler aktarılırken 22.50'de yanı bombardıman sona erdikten sonra yurt içi sınır hattına doğru yürüyen 6 kişi görüldüğü ve bunların da "köylü veya terörist olabileceğinin değerlendirildiği" yazıldı. 23.04'de de ilk merminin düştüğü yere yurtiçinden 13-15 şahsın geldiği belirtilerek "Bu şahısların köylü veya bölücü terör örgütü mensubu oldukları/olabilecekleri düşünülmektedir" yazıldı. 00.35'de ise Ordu Komutanı'nın (Servet Yörük) "Grup içerisine güneyden (Irak Kuzeyi içerisinden/derinden) başka bir grubun katır ile katıldığını, bu grubun bölücü terör örgütü mensubu olabileceğini ve yardım veya yurt içindeki üs bölgelerine saldırı maksatlı eylem yapabilecekleri düşüncesiyle birliklerin ikaz edilmesi emrini verdi" denildi. Ancak daha sonra bu kişilere yönelik herhangi bir operasyon yapılmadığı gibi yardıma gönderildiği bilgisi de yer almadı.

İfade de yok Ceride de yok

Albay Aygün Eker'in üstlerini bölgedekilerin kaçakçı olabileceğine ilişkin uyardığı yönündeki ifadesinin yanı sıra, resmi belge niteliğindeki ceride de ne Genelkurkmay Askeri Savcılığının "kaçınılmaz hata" gerekçesiyle verdiği takipsizlik kararında ne de Hava Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin bu takipsizlik kararına yapılan itirazı reddetmesine ilişkin kararında yer aldı.

Aygün Eker emekli olmuş

Verdiği ifade ile Uludere'deki olayla ilgili yeni soru işaretlerinin kapısını açan Albay Aygün Eker, Uludure olayından sonra, 2012 yılında Kosova'da 1999 yılından bu yana görev yapan KFOR bünyesindeki Türk Temsil Heyeti Başkanlığı'na atandı. Burada bir yıl görev yapan Eker, 2013 yılı Eylül ayında emekli oldu.