Reyhanlı'da yıldönümüne günler kala dava mahkemesiz kaldı

KEMAL GÖKTAŞ
Reyhanlı'da 52 kişinin hayatını kaybettiği kanlı saldırının 11 Mayıs Anneler Günü'ne denk gelen yıldönümüne günler kala Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nden davanın geleceğini belirleyecek ve tartışmalı bir karar geldi. Özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasından sonra Adana özel yetkili ağır ceza mahkemesinin dosyayı gönderdiği Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi "yetkisizlik kararı" ile dosyayı yeniden Adana'ya gönderdi. Mahkeme, kararına Ceza Muhakemesi Kanunu'ndaki "yetkisizlik kararının sanığın ilk sorgusundan önce verilebileceğine ilişkin" hükmü dayanak gösterdi. Oysa özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasına ilişkin yasada bu mahkemelerdeki dosyaların suçun işlendiği yerdeki ağır ceza mahkemelerinde görülmesi hükme bağlanıyor.

Dosyanın geldiği aşama..


Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi, Adana'dan gelen Reyhanlı davasıyla ilgili 26 Mayıs tarihine duruşma günü vermişti. Ancak mahkeme 30 Nisan 2014 tarihinde sanıklar, müdahiller ve avukatlarını çağırmadan bir duruşma yaptı. Duruşmada Hatay Cumhuriyet Savcısı Osman Gögebakan, ağır ceza mahkemelerinin hangi davalara bakacaklarını düzenleyen 5235 sayılı Kanun ile Ceza Muhakemesi Kanunu'nun "yetkisizlik iddiası" başlıklı 18. maddesine göre, dosyanın geldiği aşamada Adana Ağır Ceza Mahkemesi'nin verdiğıi yetkisizlik kararının kanuna aykırı olduğunu savundu. Savcı Gögebakan, davada yetkisizlik kararı verilerek dosyanın Adana Ağır ceza Mahkemesi'ne gönderilmesi gerektiğini söyledi.
Mahkeme ise verdiği kısa kararda, savcının bu görüşü doğrultusunda "yetkisizlik" kararı vererek davaya bakmakla Adana Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevli ve yetkili olduğunu savundu. Mahkeme bu karar doğrultusunda dosyayı Adana Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderdi.
Duruşmada ayrıca tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin ve firari sanıklar hakkındaki yakalama emirlerinin devamına karar verildi.

Tartışılacak yorum

Mahkemenin yetkisizlik kararına dayanak yaptığı CMK'nın 18. maddesi "Yetkisizlik iddiası" başlığını taşıyor. Maddeye göre
yetkisizlik iddiasına ilişkin kararın, sanığın sorgusundan önce verilmesi gerekiyor ve mahkeme bu aşamadan sonra re'sen yetkisizlik kararı veremiyor. Ancak maddenin başlığı ve içeriğinden tarafların yapacakları yetkisizlik iddiasına ilişkin kararların kastedildiği belirtiliyor. Bu nedenle mahkemenin verdiği kararın tartışma yaratacağı ifade ediliyor.
Mahkemenin bu kararına karşı taraflar bir üst ağır ceza mahkemesine itiraz edebilecek. Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin görüşünün benimsenmesi halinde özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasıyla suçun işlendiği yerlerdeki ağır ceza mahkemelerine giden dosyaların geri dönmesi de söz konusu olacak.

Anneler Günü

Reyhanlı'da 11 Mayıs 2013'de düzenlenen iki ayrı bombalı saldırıda 52 kişi ölmüş, 146 kişi yaralanmıştı. Olayın yıldönümü yaklaşırken Reyhanlı'da anma hazırlıkları da başladı. Bir gece önce mevlüt okunacağı ve aynı zaman Anneler Günü de olan 11 Mayıs'ta patlamaların olduğu yerde anma gerçekleştirileceği belirtildi.
Bombalı araçlarla düzenlenen Türkiye tarihinin en kanlı bombalı eyleminden sonra 32 şüpheli gözaltına alındı ve 20'si tutuklanmıştı. İddianamede saldırının Suriye gizli servisi El Muhaberat bağlantılı olarak düzenlendiği ileri sürülmüştü. Ancak  Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ’nın (AGİT) 27 Mart ’ta yapılan toplantısında Büyükelçi Tacan İldem'in  “Reyhanlı ’da 52 kişinin yaşamını yitirmesine ve 146 kişinin yaralanmasına neden olan bombalı saldırılar, El Kaide unsurları tarafından yapıldı ve El Kaide unsurlarının Suriye dışındaki operasyonudur ” demişti.