BDP'den 32 maddede çözüm önerileri

TBMM Çözüm Komisyonu'nun AKP'li üyelerinin imzasını taşıyan raporu kabul etmeyen BDP "Alternatif Çözüm Raporu" hazırlayarak TBMM Başkanı Cemil Çiçek'e sundu.

KEMAL GÖKTAŞ
BDP Grup Başkanvekili İdris Baluken ve Çözüm Komisyonu üyesi Hüsamettin Zenderlioğlu tarafından Çiçek'e sunulan alternatif raporda "Ölümlerin durmasının sürekliliğe kavuşması ve Toplumsal Barışa evirilebilmesi için somut olarak sırası ile şu adımların atılması gerekir" denilerek 32 başlık altında öneriler sıralandı. BDP'nin "sırasıyla" yapılmasını önerdiği maddelerin ilk sırasında süreci yasal alt yapıya kavuşturmak yer alırken son sırada yeni anayasa talebi geldi. Öneriler arasında "demokratik özerklik" talebinin yer almaması ve "Merkezi otoritenin yetkilerinin kısıtlandığı yeni bir idari reform yapılması" talebinin dile getirilmesi dikkat çekti. "Demokratik ulus, demokratik vatan, demokratik cumhuriyet ve demokratik özerklik" olgularının tartışmaya açılması talep edilen raporda politik tutukluların serbest bırakılması, kolektif hakların tanınması, Terörle Mücadele Kanunu'nun kaldırılması, örgüt üyeliği suçunun yeniden düzenlenmesi, anadilde, laik ve çoğulcu bir eğitim müfredatının oluşturulması, Barış Bakanlığı'nın kurulması, Uludere (Roboski) katliamının aydınlatılması ve Rojava'nın (Suriye'nin Kürt bölgesi) statüsünün tanınması gibi öneriler yer aldı.

BDP'nin 32 önerisi şöyle:

TOPLUMSAL BARIŞ BAKANLIĞI KURULSUN

1- Sürecin yasal zemini hazırlıklarına acilen başlanmalıdır.

2- Öcalan’ın gazeteci, aydın, siyasetçi ve STK temsilcileriyle görüşme olanağının sağlanması gerekir. İmralı'daki tecrit sisteminin derhal lağvedilmesi gerekir. Cezaevlerinden bütün diğer siyasi tutsaklarla birlikte Öcalan’ın da siyaset yapma hakkı acilen oluşturulmalıdır.

3- Demokratik siyasal mücadele koşulları sağlandıktan sonra bütün silahlı güçlerin siyasal yaşama dahil olmasının koşulları yaratılmalıdır. Silahların susması için üçüncü bir gözlemci gözün olması şarttır. Bu süreçte karşılıklı verilen güvencelerin yasal dayanakları oluşturulmalıdır.

4- Sürecin daha hızlı ilerlemesini sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmalı. Terörle Mücadele Yasası kaldırılmalı, Türk Ceza Kanunu’nun örgüt üyeliği suçu acilen evrensel hukuka uygun düzenlemeli, hasta tutsakların derhal tahliyeleri sağlanmalı, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunundaki engeller kaldırılmalı, haksız ve uzun tutuklamaların sonlanması, siyasi tutsakların tahliyelerinin sağlanması, yüzde 10 seçim barajı kaldırılmalı, yüzde 1 oy alan partilere hazine yardımı yapılmalı, anadilde propagandanın önü açılmalı, özel yetkili mahkemeler derhal kaldırılmalı, koruculuk kaldırılmalı, her türlü polisin yetkileri sınırlandırılmalı, uluslararası insan hakları sözleşmelerindeki çekinceler kaldırılmalı, toplu mezarlar BM Minnesota Prensiplerine uygun araştırılmalı.

5- Meclis kararıyla bir an evvel Hakikatleri Araştırma ve Yüzleşme Komisyonları kurulmalı.

6- Rojava'da Kürt halkının statüsü tanınmalı, Kürtler arasındaki yapay sınırlar kaldırılmalı.

7- Meclis komisyonları Öcalan'la görüşmeli.

8- Toplumsal Barış ve Demokrasi Bakanlığı kurulmalı.

MİSAK-I MİLLİ KOMİSYONU

9- Öcalan tarafından önerilen sekiz komisyondan biri olan Misak-ı Milli Komisyonu meclis bünyesinde oluşturulmalıdır.

10- Kürtlerin bir halk olarak bütün haklarıyla birlikte tanınması gerekir.

11- Demokratik Ulus, Demokratik Vatan, Demokratik Cumhuriyet ve Demokratik Özerklik olguları tartışmaya açılmalıdır. Demokratik ulus ve eşit haklar üzerinden kurulacak yeni bir Cumhuriyet BDP'nin temel önerisidir.

12- Merkezi otoritenin yetkilerinin kısıtlandığı, yeni bir idari reform hayata geçirilmeli.

13- KCK başta politik tutukluların tümünü kapsayan bir ’toplumsal yaşama yeniden dahil olma’ yasası çıkarılmalı.

14- Parti kapatma olağanüstü ve istisnai niteliğe kavuşturulmalı.

15- Kültürel Kimlik Hakkı kapsamında Kürt toplumu başta olmak üzere tüm kimliklerin, başta Aleviler olmak üzere inanç gruplarının kolektif hakları tanınmalı.

ANADİLDE, LAİK, ÇOĞULCU EĞİTİM

16- Kürtçe ve diğer dillerdeki tüm coğrafi yer isimlerinin iadesi sağlanmalı.

17- Ceza mevzuatındaki anti-demokratik hükümler kaldırılmalı.

18- Basın ve ifade özgürlüğü ile Türkçeden başka dillerde yayın yapılmasının önündeki engeller kaldırılmalı.

19- Anadilde eğitim hakkının anayasal güvence altına alınması elzemdir. Milli Eğitim müfredatındaki din dersleri dahil olmak üzere bütün müfredat bilimsel, laik, çoğulcu, özerk, demokratik, evrensel ve anadilde olmalı.

20- Kamusal alanda anadilde hizmet verilmeli.

21- Mevcut kanunlardaki mezhepçi, militarist, cezayı esas alan ayırımcı uygulamalara son verilmeli.

22- Göç mağdurlarının zararları karşılanmalı.

ULUDERE, KALEKOL, HES...

23- Avrupa’da sürgünde bulunanlar ile Mahmur Kampında yaşayanların dönüşü sağlanmalı.

24- Güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlallerine ilişkin davalar, Temizöz ve Musa Çitil davaları başta olmak üzere etkinleştirilmeli.

25- Roboski (Uludere) katlimanın sorumluları cezalandırılmalı.

26- Ordu ve emniyette kurumsal reforma gidilmeli.

27- Mayınlı araziler temizlenmeli ve askeri yasak bölgeler yerleşime açılmalı.

28- Kalekol, HES ve güvenlik barajlarının yapımı durdurulmalı.

29- Toplumsal farklılıkların tanınması için 'toplumsal hafıza merkezleri' kurulmalı.

30- Çözüm sürecinde kadınlar aktif ve eşit temsilde yer almalı.

31- Kadın-erkek eşitliğini bütün alanlarda sağlayacak yasal değişiklikler yapılmalı.

32- Barış kültürünü esas alan, bir arada yaşama iradesini güçlendiren, her türlü ırk, cinsiyet, dini-mezhebi ayırımcılığı ortadan kaldıran, ekolojik dengeyi gözeten, emek eksenli, doğrudan demokrasiyi hedefleyen yeni bir anayasa hazırlanmalı.