AKP kapatma davası: Usul engelini aşmak zor

Kemal GÖKTAŞ
Anayasa Mahkemesi'nin 2008 yılında AKP'ye "laiklik karşıtı eylemlerin odağı olduğu" gerekçesiyle verdiği Hazine yardımının kesilmesi cezasıyla sonuçlanan davanın yeniden açılması konusunda AKP'de yapılan hazırlıklar yeni bir tartışmayı başlattı. AKP'nin yeniden yargılama talep etmesi durumunda, yeni maddi olgu sunmak konusunda güçlük yaşayacağı, ancak bu engelin aşılması ve AYM'nin esastan incelemeye geçmesi halinde ise önceki kararın kaldırılmasının güçlü olasılık olduğu belirtiliyor.

Kapatma davasının yeniden görülmesi gerektiği görüşünün en önemli dayanağını, kapatma davasının iddianamesinde delil olarak gösterilen bazı haberlerin, Ergenekon davasında yargılamaya konu olan hükümet aleyhine oluşturulmuş kara propaganda amaçlı internet siteleri oluşturuyor. Genelkurmay'ın 1999 yılından itibaren bu tür siteleri oluşturduğu 2009 yılında Taraf gazetesindeki haberle ortaya çıkmıştı. Bu tarihten sonra da yeni bir "İnternet Andıcı" ile 4 site daha kurulduğu yönündeki iddia, dönemin Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'un müebbet hapis cezası almasıyla sonuçlanan yargı sürecini başlatmıştı.

USUL SIKINTISI

Bu sitelerdeki haberlerin Yargıtay Başsavcılığı tarafından hazırlanan kapatma davasının iddianamesinde yer bulduğu iddiası, Ergenekon davasındaki mahkumiyetlerin ardından, kapatma davasının yeniden açılmasını gündeme getirdi. AKP, yeniden yargılama başvurusundan sonuç alırsa, hem laiklik karşıtı eylemlerin odağı olduğu yönündeki tespitten kurtulmuş olacak hem de 20 milyon TL tutarındaki kesilen Hazine yardımına yeniden kavuşacak.

Kapatma davasının yeniden görülmesindeki asıl zorluk, AYM'nin önceki kararlarında aradığı "yeni maddi olgu" şartının olup olmadığı noktasında düğümleniyor. Bu usul şartının karşılanması ve davanın esasına geçilmesi halinde verilen cezanın kaldırılması ise daha yüksek olasılık olarak görülüyor. Çünkü AYM'nin AKP'ye ihtar vermesine neden olan başörtüsü, Kur'an kursları, imam hatiplilere katsayı meselesi gibi sorunlar büyük ölçüde aşılmış durumda. Ayrıca AYM'nin yapısı da 2010'daki referandumdan sonra büyük ölçüde değiştiği için önceki içtihatların da değişmesine kesin gözüyle bakılıyor.

AYM O DELİLLERİ KABUL ETMEMİŞTİ

AYM, ÖZDEP ve HEP kararlarında ancak maddi olgulara ilişkin yeni bir delilin ortaya çıkması halinde kapatma davalarında yeniden yargılama yapılacağını hükme bağlamıştı. Bu yüzden gözler AYM'nin AKP hakkında mahkumiyet kararı verirken delil olarak kabul ettiği maddi olgulara çevirdi.

AYM'nin gerekçeli kararında iddianamenin ekindeki 10 klasör içinde sunulan 400 delilden yalnızca 30'unun geçerli ve hukuka uygun delil olarak kabul edildiği belirtilmişti. Mahkeme, Yargıtay Başsavcılığı'nın ileri sürdüğü delillerin büyük bölümünü "yalnızca belirli bir yayın politikası olan gazete ve internet sitelerinde yer aldığı, herhangi bir ses veya görüntü kaydıyla desteklenmediği, farklı ya da karşıt gazete ve internet sitelerinde de yer almadığı" gerekçesiyle hükme esas almamıştı. AYM "gazete ve internet haberlerinde yer alan ifadelerin farklı ve karşıt yayın organlarında aynı biçimde yer aldığı ve bu haberlerin, ifadenin sahibi ve parti tarafından reddedilmemesi durumunda kanıt olarak değerlendirilebileceğine" işaret etmişti. Hatta AYM gazetelerde yer alıp da farklı içerik ve uzunlukta yer alan haberleri bile değerlendirmeye katmamıştı.

AYM'nin hükme esas aldığı 30 civarındaki delillerden hiçbiri bu tür internet sitelerinde yer alan haberlerden oluşmuyordu. Bu delillerin tamamı hükümet üyeleri ve milletvekillerinin açık toplantılarda, TBMM'de veya televizyonlarda yaptığı açıklamalardan alınmıştı. AKP hukukçularının bu durumu gözeterek kapatma davasının yeniden açılması konusunda bir karar verecekleri belirtildi.

6 ÜYE GÖREVDE

Kapatma davasının yeniden görülmesi halinde ise ortaya ilginç bir tablo çıkacak. AYM'nin yapısı 2010 yılında tamamen değişti. AKP davasında imzası bulunan 11 üyeden 5'i emekli oldu, ancak 6'sı halen görevde. Bu üyelerden 5'i AKP'yi laiklik karşıtı eylemlerin odağı olarak görmüştü. Sadece Başkan Haşim Kılıç, ret yönünde oy kullanmıştı. AYM, 1'e karşı 10 oyla AKP'nin "laiklik karşıtı eylemlerin odağı" olduğuna hükmetmiş, ancak 11 üyeli mahkeme, kapatma için 7 oyun gerektiği davada 6 üyenin kapatma, 4 üyenin Hazine yardımının kesilmesi ve 1 üyenin ret oyu kullanması nedeniyle kapatma kararı verememiş, bunun yerine Hazine yardımının kesilmesi cezası vermişti.

Yapılan oylamada Osman Paksüt, Fulya Kantarcıoğlu, Mehmet Erten, Necmi Özler, Şevket Apalak ve Zehra Ayla Perktaş kapatma; Sacit Adalı, Ahmet Akyalçın, Serdar Özgüldür ve Serruh Kaleli ise "Devlet yardımından yarı oranında yoksun bırakılması” derken Başkan Haşim Kılıç ret oyu vermişti.

Bu heyetten Başkan Kılıç, Kaleli, Özgüldür, Paksüt, Erten, Perktaş halen görevde iken Adalı, Akyalçın, Kantarcıoğlu, Özler ve Apalak emekli oldu.


30 DELİLİN HİÇBİRİ İNTERNET SİTESİNE DAYANMIYOR

AYM'nin AKP ile ilgili kararını verirken değerlendirmeye aldığı deliller şunlar:

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 ayrı konuşması:

1- Oxford Üniversitesinde verdiği demeç

2- Akşam gazetesinde yayınlanan açıklaması

3- Beyrut’tan İstanbul’a dönerken, uçakta gazetecilere yaptığı açıklamalar

4- Kanal D’de yayınlanan “Teke Tek” programındaki açıklamaları

5- New York’taki Dış İlişkiler Konseyi’nde yaptığı açıklama

6- Ukrayna'da kaldığı otelde yaptığı açıklama

7- CNN International'da Wolf Blitzer’e yaptığı açıklama

8- AB büyükelçileri onuruna verdiği yemekte yaptığı açıklama

9- Kopenhag’da düzenlenen “Medeniyetlerarası ittifak: Türkiye’nin rolü” toplantısındaki sözleri

10- AKP Mersin Merkez İlçe Kongresi’nde yaptığı konuşma

11- İspanya’da Europa Press’in konuğu olarak katıldığı kahvaltılı toplantıda yaptığı açıklama

12- ATV’de gazetecilere verdiği mülakat

13- Bülent Arınç'ın TBMM’nin açılışının 86. yıldönümü, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle özel gündemle toplanan Genel Kurul’da yaptığı konuşma

14- Arınç'ın, Turgut Özal Düşünce ve Hamle Derneği tarafından TBMM’ne verilen “Demokrasi Ödül Töreni”nde yaptığı konuşma

15- Hüseyin Çelik'in mesleki teknik eğitim mezunlarına ÖSS’de uygulanan katsayılarla ilgili sorunu çözeceklerine ilişkin açıklamaları

16- Çelik'in TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma

17- Milletvekili İrfan Gündüz'ün basına yansıyan açıklamaları

18- Mv. Mehmet Çiçek'in TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma

19- Mv. Abdullah Çalışkan'ın AKP Adana Gençlik Kolları 2. Danışma Meclisi’nde yaptığı konuşma

20- Çalışkan'ın DHA muhabirine yaptığı açıklama

21- Mv. Resul Tosun'un parti grup toplantısında yaptığı konuşma

22- Mv. Selami Uzun'un Meclis'te yaptığı açıklama

23- Mv. Hasan Kara'nın Meclis’te yaptıkları açıklamalar

24- Cüneyt Zapsu'nun Dünya Ekonomik Forumu için gittiği Davos'da gazetecilere yaptığı açıklama

25- Zapsu'nun Almanya dönüşü uçakta gazetecilerin sorularına verdiği yanıtlar.

26- Dinar Belediye Başkanı Mustafa Tarlacı'nın 2005 yılı Ramazan ayı boyunca 8 camide teravih namazı kıldırmasına ilişkin valiliğin soruşturması.

27- Isparta Belediye Başkanı Hasan Balaman'ın Isparta Müftülüğü tarafından düzenlenen ‘Hafızlık Taç Giyme Töreninde’ yaptığı konuşma

28- MEB Merkezi Sınav Yönetmeliği

29- Açık Öğretim Lisesi Yönetmeliği

30- Başörtüsüne yönelik Anayasa Değişikliği de Anayasa'nın 68. maddesi kapsamında.