Boşanan babalara AYM'den iyi haber

Çocukla kişisel ilişki kurulmasında AYM kriterleri

KEMAL GÖKTAŞ

Anayasa Mahkemesi (AYM), çocuğuyla iki haftada bir 7 saat görüşmesine izin verilen babanın 'aile hayatına saygı' hakkının ihlal edildiği iddiasıyla yaptığı başvuruyu kabul etti. AYM kararında boşanan eşlerin çocukları ile kişisel ilişki kurmasına ilişkin yargı kararlarında, "velayet kendisinde olmayan eşin çalışma gün ve saatlerine uygun, kişisel ilişki tesisine ilişkin yeterli ve müşterek çocuk ile arasındaki manevi bağı koruma noktasında etkili" süreler belirlenmesi gerektiği vurgulandı.



İki haftada bir 7 saat

Eşinden boşanan M.A. isimli baba, Diyarbakır 1. Aile Mahkemesi'nin velayetini anneye verdiği 2011 doğumlu çocuğunu, her ayın ilk ve üçüncü pazar günü saat 08.00'den saat 21.00'e kadar ve dini bayramların birinci günü saat 10.00'dan ikinci günü saat 10.00'a kadar çocuğun başvurucuya teslimi suretiyle kişisel ilişki kurulmasına karar verdi.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi ise bu kararı çocuğun yaşı, bedeni ve fikri gelişimi dikkate alınarak babayla uzun süreli ve yatılı kalmayacak şekilde kişisel ilişki düzenlenmesi gerektiği gerekçesiyle yerinde bulmadı ve çocuğun babasına her ayın birinci ve üçüncü cumartesi günleri 10.00-17.00 saatleri arasında, dini bayramların ikinci günü 10.00 ile 17.00 saatleri arasında verilmesine karar verdi.

Çalıştığı gün

Baba M.A., bu kararın düzeltilmesi için yaptığı başvuru reddedilince AYM'ye başvurdu. Başvurusunda mahkeme kararında çocuğu ile kişisel ilişkisinin çok kısa tutulduğunu, Yargıtay'ın da bu süreyi daha da kısalttığını belirten M.A., cumartesi günleri çalıştığını söylemesine rağmen Yargıtay'ın mahkemenin Pazar günü olarak belirlediği kişisel ilişki gününü cumartesi olarak değiştirdiğini de belirtti. Baba M.A., "çocuğunu belirli periyotlarla yanına alarak baba sevgisi ve şefkatini göstermesinin önlendiğini ve çocuğu ile kişisel ilişki tesisinin anlamsız hale geldiğini" belirtti.

"Yeterli ve etkili bir ilişki"

AYM kararında mahkeme kararının başvurucunun çalışma gün ve saatlerine uygun olmadığı, kişisel ilişki tesisine ilişkin hükmün yetersiz ve müşterek çocuk ile arasındaki manevi bağı koruma noktasında etkisiz kalacağı yönündeki itirazların, Yargıtay'ca karşılanmadığı gibi bu sürenin kısaltıldığı belirtildi. Kararda, "Çocuk ile babası arasında sınırlı kişisel ilişki tesisi ile ilgili kararlardaki gerekçeler aile hayatına saygı hakkı bağlamında ilgili ve yeterli değildir. Kurulması öngörülen kişisel ilişkinin uygulanabilir ve etkili olmasını temin edecek şekilde hareket etme yükümlülüğü açısından etkisiz kalmıştır. Başvurucunun çocuğu ile kişisel ilişki kurma hakkının yerine getirilmesinde kamusal makamlarca gereken çabanın gösterilmemiş olduğu anlaşılmaktadır. Başvurucunun anayasanın 20. maddesinde güvence altına alınan aile hayatına saygı hakkı ihlal edilmiştir. İhlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın ilgili mahkemesine gönderilmesine karar verildi" denildi.