KEMAL GÖKTAŞ
HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı yüzde 9.8 oy oranıyla partisinin 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde aldığı 6.44 oyu yüzde 50 oranında artırarak büyük bir başarıya imza attı. HDP, Şanlıurfa ve Iğdır dışındaki illerin tamamında oylarını artırırken 30 Mart'ta hayal kırıklığı yaşadığı İstanbul, Ankara ve İzmir'in yanı sıra Batı'daki birçok ilde de oy oranlarını büyük ölçüde artırdı.
Baraja dayandı
Seçim döneminin başından itibaren "Türkiyelileşme" olarak ifade edilen söylemleri ile geniş kesimlerin ilgisini çeken ve seçimlerde sürpriz yapması beklenen Demirtaş, partisinin koyduğu hedef olan yüzde 10 barajına oldukça yaklaştı. Tüm Türkiye'de oy oranını artıran Demirtaş'ın yüzde 9.8 oy oranına ulaşarak 2015 genel seçimlerinde barajı aşan partiler arasına katılma olasılığının artması, sol siyaset alanında da yeni gelişmelerin habercisi olarak yorumlandı.
Demirtaş seçim stratejisini özellikle Alevilerin ve kentlerdeki solcuların oylarını almaya yönelik düzenledi. BDP'nin, sosyalist partiler ile çevreci, LGBTİ, Alevi çevrelerde birlikte kurduğu HDP'nin temel hedefi CHP'nin bıraktığı sol muhalefet boşluğunu doldurmaktı. Özellikle Ekmeleddin İhsanoğlu gibi İslami, muhafazakar, sağcı köklerden gelen bir adayın CHP'nin de içinde yer aldığı partiler tarafından çatı adayı olarak çıkarılması HDP'ye önemli bir hareket alanı sağlamıştı. Demirtaş, barışçı, emekten yana, çevreci ve "birlik" mesajlarını verdiği konuşmalarla öncelikle İhsanoğlu'nun adaylığından rahatsız olan Aleviler ve sol kesimlerin ilgisini çekmeyi başardı. "Bağlamadan başka şey çalmayan aday" sloganı da HDP'nin kitlelerin ilgisini çekmesinde önemli bir rol oynadı. Demirtaş'ın seçim kampanyası dönemi boyunca gösterdiği performans da özellikle CHP tabanında önemli bir karşılık buldu. Demirtaş yarattığı sempatinin tamamını oya çeviremese de HDP'yi hedefi olan yüzde 10 sınırına getirdi.
Oy oranı yüzde 50 arttı
Demirtaş, HDP bileşenlerinden BDP'nin geleneksel olarak güçlü olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile metropollerde büyük oy artışı yaşadı. İstanbul'da 2011'de yüzde 5.57, 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde ise Sırrı Süreyya Önder'in adaylığında yüzde 4.84 oy alabilen HDP, Demirtaş ile birlikte İstanbul'da oylarını iki kat artırdı ve yüzde 9.15 oy aldı.
2011'de BDP'nin 3.92, 30 Mart'ta HDP'nin 3.97 oy oranında kaldığı İzmir'de de yine oyunu iki kat artırarak yüzde 7.92 oya ulaştı.
Demirtaş, BDP/HDP kökenli partilerin genellikle bir varlık gösteremediği başkent Ankara'da da önemli bir oy artışına imza attı. 2011'de yüzde 0.66, 30 Mart'ta yüzde 0.87 oya karşın Demirtaş dünkü seçimde yüzde 3.48 oy alarak Ankara oylarını 3 kat artırmış oldu. Demirtaş Adana, Mersin, Antalya, Bursa gibi büyükşehirlerdeki oyunu da önemli ölçüde artırdı.
Demirtaş, bölgedeki Kürt seçmenler arasında da oyunu artırdı. Saadet ve Hüda Par oylarının Başbakan Erodğan'a yöneldiği seçimde, Demirtaş'ın özellikle daha önce AKP'ye oy veren seçmenlerden oy aldığı yorumları yapıldı.
81 ilin 80'inde yüzde 1'in üzerinde
BDP kökenli partilerin bölge partisi olarak kalmasının en önemli göstergelerinden biri de Doğu ve Güneydoğu dışındaki illerde yüzde 1'in altında kalmasıydı. 30 Mart yerel seçimlerinde tam 40 ilde BDP/HDP yüzde 1'in altında kalmıştı. Oysa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 0.75 oy alınan Bayburt dışındaki 80 ilde Demirtaş yüzde 1 oy oranını geçerken Ege, Trakya ve Karadeniz'deki bazı illerde de sürpriz biçimde sayılır oy almayı başardı. Demirtaş'a Aydın (7.00), Denizli (3.31), Kırşehir (5.05), Kocaeli (5.50), Manisa (5.61), Muğla (4.18), Tekirdağ (4.40), Zonguldak (2.07) ve Kilis (3.83), Artvin (2.43), Çanakkale (2.74), Balıkesir (2.95), Kırklareli (2.27) oranında oy çıktı.
Aleviler "kısmen" yöneldi
Demirtaş'ın özellikle Kürt Alevilerin yaşadığı Malatya, Erzincan, Maraş, Tunceli gibi illerde çok büyük oy artışları sağlaması dikkat çekti. Hatay, Çorum, Tokat, Yozgat gibi Alevi nüfusun yaşadığı illerde de oy oranında artış oldu ancak bu artış sınırlı kaldı. Demirtaş'ın ve HDP'nin önemli bir hedef kitlesi de büyük şehirlerdeki solcu çevrelerdi. Büyük şehirlerde yaşanan oy artışında Alevi oylarının kısmen CHP'den HDP'ye geçişi etkili olsa da sosyalist oyların da büyük ölçüde HDP'ye yöneldiği görüldü.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder